MISS એ એક કેન્દ્રીય ક્ષેત્રની યોજના છે જેનો ઉદ્દેશ્ય કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (KCC) દ્વારા ખેડૂતોને પોષણક્ષમ વ્યાજ દરે ટૂંકા ગાળાના ધિરાણની ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. આ યોજના હેઠળ:
· ખેડૂતોને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ્સ (KCC) દ્વારા 7% ના સબસિડીવાળા વ્યાજ દરે રૂ. 3 લાખ સુધીની ટૂંકા ગાળાની લોન મળતી હતી, જેમાં લાયક ધિરાણ સંસ્થાઓને 1.5% વ્યાજ સબવેન્શન આપવામાં આવ્યું હતું.
· વધુમાં, લોનની તાત્કાલિક ચૂકવણી કરનારા ખેડૂતોને પ્રોમ્પ્ટ રિપેમેન્ટ ઇન્સેન્ટિવ (PRI) તરીકે 3% સુધીના પ્રોત્સાહન માટે પાત્રતા છે. જે KCC લોન પરના તેમના વ્યાજ દરને અસરકારક રીતે 4% સુધી ઘટાડે છે.
· ફક્ત પશુપાલન અથવા મત્સ્યઉદ્યોગ માટે લેવામાં આવેલી લોન માટે, વ્યાજ લાભ રૂ. 2 લાખ સુધી લાગુ પડે છે.
યોજનાના માળખામાં અથવા અન્ય ઘટકોમાં કોઈ ફેરફાર સૂચવવામાં આવ્યા નથી.
દેશમાં 7.75 કરોડથી વધુ KCC ખાતાઓ છે. આ સહાય ચાલુ રાખવી એ કૃષિ ક્ષેત્રે સંસ્થાકીય ધિરાણના પ્રવાહને ટકાવી રાખવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે, જે ઉત્પાદકતા વધારવા અને નાના અને સીમાંત ખેડૂતો માટે નાણાકીય સમાવેશ સુનિશ્ચિત કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
કૃષિ ધિરાણની મુખ્ય હાઇલાઇટ્સ:
· KCC દ્વારા સંસ્થાકીય ધિરાણ વિતરણ 2014માં રૂ. 4.26 લાખ કરોડથી વધીને ડિસેમ્બર 2024 સુધીમાં રૂ.10.05 લાખ કરોડ થયું.
નાણાકીય વર્ષ 2013-14માં રૂ.7.3 લાખ કરોડથી વધીને નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં રૂ. 25.49 લાખ કરોડ થયો.
કિસાન યોજનાનો પ્રારંભ ઓગસ્ટ 2023માં રિન પોર્ટલ (KRP) એ દાવાની પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા અને કાર્યક્ષમતામાં વધારો કર્યો છે.
વર્તમાન ધિરાણ ખર્ચના વલણો, સરેરાશ MCLR અને રેપો રેટની ગતિવિધિઓને ધ્યાનમાં રાખીને, ગ્રામીણ અને સહકારી બેંકોને ટેકો આપવા અને ખેડૂતો માટે ઓછા ખર્ચે ધિરાણની સતત પહોંચ સુનિશ્ચિત કરવા માટે વ્યાજ સબવેન્શન દર 1.5% પર જાળવી રાખવો જરૂરી છે.
મંત્રીમંડળનો આ નિર્ણય ખેડૂતોની આવક બમણી કરવા, ગ્રામીણ ધિરાણ ઇકોસિસ્ટમને મજબૂત બનાવવા અને સમયસર અને સસ્તું ધિરાણ ઉપલબ્ધતા દ્વારા કૃષિ વિકાસને વેગ આપવા માટે સરકારની અતૂટ પ્રતિબદ્ધતાને મજબૂત બનાવે છે.
